Breaking News: de leukste e-stage binnen de journalistiek!

  • Educatieve game

Totale lesduur: ntb

Poster Breaking News

De game Breaking News biedt een uniek interactief kijkje in de keuken van een nieuwsredactie.

In Breaking News lopen leerlingen virtueel stage op een nieuwsredactie. Als stagiaires worden ze regelmatig voor verschillende keuzes gesteld: welk nieuws hoort op de voorpagina thuis, zouden zij geld betalen voor een unieke scoop en welke eisen stellen zij aan de betrouwbaarheid van bronnen? De leerlingen spelen het spel individueel en op hun eigen device. In de game krijgen ze direct feedback op de door hen gegeven antwoorden.

Ieder lesonderdeel correspondeert met een badge die de leerling in het spel kan behalen. De lesonderdelen zijn los van elkaar te maken.

Wat je leert

  • Enkele belangrijke journalistieke basisregels noemen
  • Wat er met deze regels bedoeld wordt en waarom ze belangrijk zijn
  • Deze journalistieke basisregels zelf toepassen

Lessuggesties

Speel de game!

  • PO
  • VO Bovenbouw
  • VO Onderbouw
20-30 min
Poster Breaking News

Individueel of klassikaal

Het leukst is om de leerlingen de game zelf te laten spelen, dan heb je een device per leerling of per tweetal nodig. Het spel kan evt. ook klassikaal gespeeld worden.

Speel de game hier

Knappe Kop

  • VO Bovenbouw
  • VO Onderbouw
45 min

In Breaking News hebben jullie al kennisgemaakt met het maken van goede krantenkoppen. Wat is blijven hangen en wat weten jullie er nog meer over te vertellen?

  • Iedere leerling krijgt een rode en een groene post-it.
  • Jullie krijgen de volgende stellingen te zien:

1. Een krantenkop moet zakelijk zijn.
2. Een krantenkop vat de kern van het nieuwsbericht samen.
3. Een krantenkop mag nooit langer dan 1 zin zijn.
4. Een krantenkop kan het beste een vraag bevatten.
5. Een goede krantenkop verleidt de lezer om verder te lezen.

  • Als je denkt dat de stelling waar is, plak je de groene post-it op de tafel, anders de rode.
  • Een aantal van jullie krijgt klassikaal de beurt om je antwoord toe te lichten.
  • Bespreek klassikaal wat een goede kop maakt.
  • Samen met de klas bekijken jullie enkele krantenkoppen en bedenken jullie waarom de journalist juist voor deze kop heeft gekozen. Gebruik hiervoor de regels voor een goede kop.

Feit van Formaat

  • VO Bovenbouw
  • VO Onderbouw
20 min

In ‘Breaking News’ hebben jullie kennisgemaakt met het belang van algemene feitenkennis voor een journalist. Maar wat is nu eigenlijk een feit? En wat is een mening?

Groepjes en klassikaal

  • In groepjes van vier pakken jullie je wisbord of een papiertje.
  • Het ene tweetal in het groepje schrijft een aantal feiten op, het andere tweetal een aantal meningen.
  • Bespreek in je groepje wat jullie hebben opgeschreven. Is de rest het ermee eens dat het een feit of mening is?
  • Een aantal van jullie krijgt klassikaal de beurt.

Klassikaal

  • Pak iets waarop je feit of fabel (of waar en onwaar) kunt schrijven (wisbordje, papiertje, twee post-its).
  • Jullie docent leest iedere keer een bewering voor. Jullie reageren door het woord feit of fabel omhoog te houden.
  • De docent geeft een paar leerlingen de beurt om hun antwoord toe te lichten. Daarna legt de docent uit wat het antwoord is (zie de docentenhandleiding).
  • De beweringen:

1. Russisch is de meest gesproken taal in Europa.
2. Als je niest met je ogen open, vliegen je oogballen eruit.
3. De natuur heeft koolstofdioxide nodig. Hoe meer we produceren, hoe beter het is.
4. Hersenen van vrouwen zijn kleiner dan die van mannen.
5. Van te weinig slaap krijg je zin in snacks.
6. Van gewelddadige games word je agressief.
7. Zoete drop is zouter dan zoute drop.
8. Je neemt sneller informatie op als je jonger bent.

  • Welke beweringen vonden jullie lastig? Wat zouden jullie kunnen doen om te controleren of iets een feit of fabel is?

Blikvanger

  • VO Bovenbouw
  • VO Onderbouw
10-50 min

In ‘Breaking News’ hebben jullie gezien dat een foto en een kop samen een verhaal vertellen.

Klassikaal

  • Pak er een aantal dagbladen bij en bespreek enkele koppen met foto’s. Past de foto bij de kop?

Individueel/klassikaal

Jullie maken de komende week een fotomuur in de klas.

  • Knip de foto’s thuis of op school uit kranten, tijdschriften, reclamefolders, etc.
  • Deze foto’s plakken jullie iedere dag op de fotomuur in de klas.
  • De docent bepaalt of jullie iedere dag even terugkomen op de foto’s die zijn opgehangen en waarom jullie deze mooi en/ of indrukwekkend vinden of dat jullie dat aan het einde van de week doen.
  • Vragen die de docent hierbij kan stellen:

1. Waarom vind je deze foto zo mooi of indrukwekkend?
2. Wat zie je allemaal op de foto?
3. Vertelt de foto een verhaal? Welk verhaal?
4. Wat was het verhaal bij de foto? (Was er een verhaal bij?)
5. Ging de foto gepaard met een kop? Kun je deze kop nog herinneren? Zo niet: kan je een kop bij de foto bedenken?

Nieuwsgierige Nieuwsjager

  • VO Bovenbouw
  • VO Onderbouw
40 min

Hoe check je of een verhaal klopt? Dat is de kunst van de journalistiek. Dat hebben jullie ook in ‘Breaking News’ geleerd. Wat weten jullie hier nog van?

Klassikaal

  • Schrijf op een papiertje één suggestie wat je kunt doen om een verhaal te checken.
  • Verfrommel dit papiertje tot een prop.
  • De docent verzamelt alle proppen in een schaal.
  • Vervolgens loopt de docent de klas rond en laat een paar van jullie een prop uit de schaal pakken.
  • Ontvouw de prop en lees voor wat erop staat geschreven. Is het een goede suggestie, of niet?

Groepjes

  • Ieder groepje in de klas krijgt een bewering. Zie de docentenhandleiding.
  • Per groepje schrijven jullie op hoe jullie deze bewering gaan controleren.
  • Na 5 minuten is er een klassikale terugkoppeling.
  • Daarna ga je met je groepje een eigen plan van aanpak (waar mogelijk) uitvoeren en zo veel mogelijk feiten en meningen verzamelen.

Tweetallen

  • Als er nog tijd over is schrijven jullie in tweetallen met deze informatie een nieuwsbericht. Denk aan het journalistieke principe dat het belangrijk is om in het bericht feiten van meningen te scheiden.

Klassikaal

  • Wat heeft jullie groepje gevonden aan feiten en meningen over de bewering die jullie hebben gekregen? En hoe zijn jullie aan deze feiten en meningen gekomen? Bespreek klassikaal.
  • Een paar leerlingen lezen hun zelf geschreven nieuwsberichten voor.

Euroloze Erezaak

  • VO Bovenbouw
  • VO Onderbouw
25 min

In Breaking News hebben jullie geleerd dat journalisten nooit betalen voor een bron; hoe belangrijk, smeuïg of bijzonder de informatie ook is.

Tweetallen en klassikaal

  • Overleg in tweetallen welke journalistieke bronnen jullie kunnen bedenken.
  • Na 2 minuten geeft de docent enkele leerlingen de beurt.

Groepjes en klassikaal

  • De stelling: Een journalist zou wel voor een bron mogen betalen als het verhaal een groot maatschappelijk belang heeft en betaling de enige manier is om het te mogen publiceren.
  • Debatteer over deze stelling in je eigen groepje. Zijn jullie het ermee eens of niet? En waarom wel of niet?
  • De docent geeft één leerling per groepje de beurt om te vertellen wat er in jullie groepje besproken is.
  • Komen de meningen van de groepjes overeen? En de argumenten?
  • De docent bespreekt klassikaal wat de Raad voor Journalistiek hierover heeft opgeschreven:
    De journalist betaalt getuigen en informanten niet voor verhalen, foto’s en andere informatie, tenzij het een redelijke onkostenvergoeding betreft. De journalist kan hiervan afwijken indien een gewichtig maatschappelijk belang dit rechtvaardigt en hetzelfde doel op geen andere manier kan worden bereikt. 

No Juice!

  • VO Bovenbouw
  • VO Onderbouw
50 min

In ‘Breaking News’ moet je als stagiair de knoop doorhakken of je genoegen neemt met één anonieme bron. De algemene regel in de journalistiek luidt: één bron is geen bron.

Tweetallen en klassikaal

  • Roddels worden vaak verspreid via anonieme bronnen. Waarom willen deze bronnen anoniem blijven denken jullie? Bespreek dit in tweetallen met elkaar. Daarna worden de antwoorden klassikaal besproken.
  • BN’ers zijn vaak de pineut van roddels. Weten jullie enkele roddels te vertellen over BN’ers? Hoe zijn jullie aan deze roddels gekomen? En wat maakt het een roddel?
  • Bespreek dit in tweetallen met elkaar. Daarna worden de antwoorden klassikaal besproken.

Individueel en tweetallen

  • Lees het volgende artikel individueel of in tweetallen:

Yvonne Coldeweijer moet uitspraken over Samantha Steenwijk rectificeren

Algemeen Dagblad

Lees hier.

  • Waar is Yvonne zo bij mee? Haal je antwoord uit de tekst en schrijf op.
  • Wat vinden jullie ervan dat juicekanalen geen sluitend (waterdicht) bewijs hoeven te leveren en geen hoor- en wederhoor hoeven toe te passen? Steek je vinger op (wel of niet mee eens).
  • Twee leerlingen met een tegengestelde mening gaan staan en gaan klassikaal met elkaar in debat.
  • Dit wordt herhaald met een aantal andere leerlingen. Onderbouw je mening goed.
  • Is het journalistiek wat Yvonne Coldeweijer en andere juicekanalen doen? Steek je vinger weer op (eens of niet eens) en ga met elkaar in debat.

Onbetwist journalist

  • VO Bovenbouw
  • VO Onderbouw
10-15 min

10-15 min (dagelijks)

In de game Breaking News hebben jullie kennisgemaakt met de belangrijkste basisprincipes van de journalistiek.

Klassikaal

  • Schrijf op jullie wisbordje wat jullie nog weten van deze journalistieke basisprincipes. Hint: denk aan de wijze woorden van de oprichter en aan de behaalde badges!
  • Na 2 minuten laat de docent enkele leerlingen hun antwoord toelichten.

Groepjes

  • Iedere ochtend nemen jullie de voorpagina van een of meerdere kranten door. Doe dit in groepjes of klassikaal met elkaar. Zie de docentenhandleiding voor vragen die hierbij gesteld kunnen worden.
  • Alle voorpagina’s worden bewaard en eventueel opgehangen aan de muur als daar voldoende ruimte voor is.
  • Op de laatste ochtend van de week maken jullie met elkaar de voorpagina van jullie eigen weekkrant. Wat was het belangrijkste nieuws van de afgelopen week?
  • Als hierover de knopen zijn doorgehakt, wordt de klas in vier groepen opgedeeld:
    De hoofdredacteuren: deze leerlingen knippen de beste nieuwsberichten uit die gebruikt gaan worden voor de voorpagina.
    De fotografen: deze leerlingen kiezen de mooiste foto’s die passen bij het belangrijkste nieuws van de afgelopen week. Deze knippen ze uit.
    De vormgevers: deze leerlingen ontvangen alle knipsels en bepalen hoe de voorpagina ingedeeld gaat worden. Vervolgens plakken ze de nieuwsberichten en foto’s op de juiste plek.
    De illustratoren: deze leerlingen ontwerpen een mooie titel voor de krant en maken deze bovenaan de pagina. En misschien is er ook nog wel plek voor een mooie illustratie?
  • Plak de zelfgemaakte voorpagina van de weekkrant op een goede zichtbare plek en bespreek met enige trots het resultaat met elkaar.