Wat is het nieuws?

In een democratische samenleving hebben de media een noodzakelijke rol: zij zijn de publieke ‘waakhond’ die overheid en bedrijven controleert en ervoor zorgt dat ontwikkelingen die van algemeen belang zijn, bekend worden bij het publiek.

Informatie verstrekken: De media informeren het publiek over wat er gebeurt in de samenleving en de wereld. Dit stelt burgers in staat om geïnformeerde beslissingen te nemen, bijvoorbeeld bij verkiezingen.
Controle uitoefenen: De media houden de machthebbers verantwoordelijk door hun acties te onderzoeken en te rapporteren. Dit kan corruptie, misbruik van macht of andere onrechtmatige praktijken aan het licht brengen.
Publieke discussie faciliteren: De media bieden een platform voor publieke discussie en debat. Dit bevordert de democratische dialoog en helpt bij het vormen van de publieke opinie.

Klassikaal

• Welk nieuws dat je de afgelopen paar dagen voorbij hebt zien of horen komen is je bijgebleven? Waarom?
• Waar heb je dat nieuws voorbij zien komen? In bijvoorbeeld een krant of op een website, of op socials, bijvoorbeeld TikTok of Instagram?
• Is er een verschil tussen nieuws van socials of van officiële nieuwskanalen? Waarom wel/niet?
• Geldt die rol van ‘waakhond’ ook voor nieuws afkomstig van socials? Waarom wel/niet?
• Hoe kun je de rol van de media als waakhond omschrijven met betrekking tot jouw gekozen bericht bij bulletpoint 1?
• Publieke of maatschappelijke belangen zijn belangen die voor de hele maatschappij belangrijk zijn.
  Kun je uitleggen waarom het in het maatschappelijke belang was dat ‘jouw’ nieuwsbericht, je antwoord bij bulletpoint 1, is gepubliceerd?

Groepjes

• Elk groepje krijgt een combinatie van twee berichten toegewezen.
• Bespreek met elkaar:
  – Wat kun je vertellen over de rol van de media als waakhond met betrekking tot deze twee berichten?
  – Welk van de twee berichten is van groter maatschappelijk belang? Waarom?

Journalisten vertellen een verhaal. Maar wel een verhaal waarvan het belangrijk is dat het met betrouwbare bronnen en onafhankelijk is opgesteld. Bovendien moet een journalist ook een zo volledig mogelijke weergave van een bepaalde gebeurtenis of situatie beschrijven. Maar hoe doen ze dat? Een handig hulpmiddel is de ‘5W1H-methode’:

Wie: over wie gaat het nieuwsbericht?
Wat: wat is er gebeurd?
Waar: op welke plek vond de gebeurtenis plaats?
Wanneer: op welke datum is er iets gebeurd of gaat er iets gebeuren?
Waarom: waarom is iets gebeurd?
Hoe: hoe is het gebeurd?

Klassikaal

• Neem een paar minuten de tijd om onderstaand artikel te lezen:

• Stel gezamenlijk vast: wat zijn hier de 5 W’s en de H? Komen ze allemaal helder naar voren in het artikel?

Verdiepingsvraag:

• Waarom denk je dat het belangrijk is als journalist antwoord te geven op de ‘5W1H’?
• Wat zou je als journalist doen als er een of meerdere W’s of H niet bekend zijn? Niet publiceren? Of zijn er nog andere mogelijkheden? Discussieer.

Individueel

We hebben kunnen vaststellen dat journalistiek het publieke belang dient. Maar hoe kan het nieuws van invloed zijn op jou als lezer? Hoe raakt nieuws jou persoonlijk?

• Ga naar https://www.nu.nl/binnenland
• Bekijk en lees de eerste vijf berichten van vandaag.
• Welk nieuwsbericht is voor jou het belangrijkst?
• Baseer je deze keuze op het maatschappelijk belang, of is het een persoonlijke keuze? Licht je antwoord toe.
• Beïnvloedt dit nieuws de persoonlijke keuzes die je nu maakt of in de toekomst zal maken? Op welke manier?