Journalistiek als wapen tegen nepnieuws

[update] Het lesmateriaal is inmiddels gepubliceerd [einde update]

Nieuws in de klas publiceert in januari het lespakket ‘Journalistiek als wapen tegen desinformatie en nepnieuws’. Chris van Hall, manager van Nieuws in de klas benadrukt het belang van onderwijs rond nieuwsmedia: “Het aanleren van de journalistieke werkwijze is een logische aanpak om leerlingen mediawijs te maken en te wapenen tegen nepnieuws en desinformatie .”

Het nieuwe lespakket verschijnt in een serie lesmaterialen die Nieuws in de klas aanbiedt aan het onderwijs. Begin 2017, in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen, publiceerde Nieuws in de klas een checklist om nepnieuws van echt nieuws te onderscheiden. Ook publiceerde zij een artikel rond fakenieuws in het nieuws voor docenten. In 2018 bij het verschijnen van de lesbundel Gemeenteraadsverkiezingen is aandacht besteed aan framing en nepnieuws. Chris van Hall: “De kern van onze lesmaterialen draait om mediawijsheid, burgerschap en taalvaardigheid. Het herkennen van nepnieuws maakt daar structureel onderdeel van uit”
In alle lesmaterialen besteedt Nieuws in de klas aandacht aan journalistieke begrippen en vaardigheden. In die context worden begrippen als nepnieuws en desinformatie uitgelegd.
Zowel in de kortere lessuggesties als in de uitgebreidere lespakketten wordt aandacht besteed aan informatievaardigheden als basis voor factchecking. Chris van Hall: “De herhaling en het automatiseren van journalistieke vaardigheden zorgen ervoor dat het een tweede natuur wordt voor leerlingen om de bron te herkennen van nieuwsberichten. De Nieuwsservice kan kosteloos ingezet worden voor het onderwijs. We bieden leerkrachten en docenten de mogelijkheid om met leerlingen gratis de krant te lezen en het nieuws te volgen. In combinatie met ons gratis lesmateriaal stellen we een doorlopende leerlijn beschikbaar en bieden hiermee tegenwicht aan nepnieuws.” Door leerlingen te laten ervaren hoe nieuws gemaakt en gebruikt wordt krijgen ze inzicht in de betrouwbaarheid van bronnen.

De journalistiek is één van de pijlers voor een goedwerkende democratie. Onafhankelijke en pluriforme nieuwsmedia zijn onmisbaar in onze samenleving. Door digitalisering zijn de mogelijkheden om nepberichten te produceren en verspreiden toegenomen. Het Commissariaat van de Media en de ACM (Autoriteit Consument en Markt) hebben onderzoek gedaan naar nepnieuws. De belangrijkste conclusie is dat de impact van nepnieuws in Nederland beperkt is. Ze concluderen in hun rapport dat Nederland een sterk mediastelsel heeft, met een breed en pluriform aanbod dat goed wordt benut door de consument. ‘Nepnieuws krijgt daardoor weinig kans, of wordt snel opgemerkt’. Het is wel belangrijk om alert te blijven. Ze adviseren onder andere om mediawijsheid te vergroten. Mediawijze burgers zijn beter in staat nepnieuws te herkennen en ongewenste beïnvloeding te voorkomen.

In januari 2019 zal het nieuwe lespakket ‘Journalistiek als wapen tegen desinformatie en nepnieuws’ gepubliceerd worden.

Meld je aan voor de nieuwsbrief!

[Het nieuwe lesmateriaal is inmiddels gepubliceerd op https://www.nieuwsindeklas.nl/lesmateriaal/lespakket/lesmateriaal-journalistiek-als-wapen-tegen-nepnieuws-en-desinformatie/ ]

Nieuwsbrief